Πρόκλος ο Λύκιος-Περί Αιτίου

''Παν αίτιον χωριστόν πανταχού εστιν άμα και ουδαμού.''

 ''τη μεν γαρ μεταδόσει της εαυτού δυνάμεώς εστι πανταχού' τούτο γάρ εστιν αίτιον, το πληρωτικόν των μεταλαγχάνειν αυτού πεφυκότων και αρχικόν των δευτέρων πάντων και παρόν πάσι ταις των ελλάμψεων γονίμοις προόδοις. τη δε αμίκτω προς τα εν τόπω όντα ουσία και τη εξηρημένη καθαρότητι ουδαμού εστιν' ει γαρ χωριστόν εστι των αποτελεσμάτων, υπερίδρυται πάντων ωσαύτως και εν ουδενί εστι των εαυτού καταδεεστέρων. είτε γαρ πανταχού μόνον ήν, αίτιον μεν είναι ουκ εκωλύετο και εν πάσιν είναι τοις μετέχουσι, πρό πάντων δε ουκ άν ήν χωριστός' είτε ουδαμού, του πανταχού χωρίς, πρπ πάντων μεν είναι ουκ εκωλύετο και μηδενός είναι των υποδεεστέρων, εν πάσι δεν ουκ άν ήν ως τα αίτια πέφυκεν εν τοις αιτιατοίς είναι, ταις εαυτών αφθόνοις μεταδόσεσιν, ίν' ούν και αίτιον υπάρχον εν πάσιν ή τοις δυναμένοις μετέχειν, και χωριστόν όν  εφ' εαυτού προ πάντων ή των απ' αυτού πληρουμένων, πανταχού εστιν άμα και ουδαμού..

και ου μέρει μέν πανταχού, μέρει δέ ουδαμού' ούτως γάρ άν αυτό εαυτού διεσπασμένον είη και χωρίς, είπερ τό μέν αυτού πανταχού και εν πάσι, το δε ουδαμού και προ των πάντων' αλλ' όλον πανταχού, και ουδαμού ωσαυτώς. και γάρ τα μετέχειν αυτού δυνάμενα όλω εντυγχάνει και όλον εαυτοίς ευρίσκει παρόν, κακείνο όλον εξήρηται' το γαρ μετασχόν ουκ εκείνο εν εαυτώ κατέταξεν, αλλ' απ' εκείνου μετέσχεν όσον χωρήσαι δεδύναται. και ούτε τω μεταδιδόναι εαυτού στενοχωρείται ταις των πλειόνων μεθέξεσι, χωρίς όν' ούτε τα μετέχοντα ελλιπώς μετελαγχάνει, πανταχού όντος του μεταδιδόντος.

Πρόκλος Στοιχείωσις Θεολογική-98ο Θεώρημα

***   ***   ***   

Απόδοση:

 ''Κάθε αίτιο που είναι ξεχωριστό από τα αποτελέσματά του υπάρχει ταυτόχρονα παντού και πουθενά.''

 ''Γιατί με την μετάδοση της δύναμης του υπάρχει παντού' γιατί αίτιο είναι αυτό που συμπληρώνει όσα εκ φύσεως μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτό, και που αποτελεί την πηγή όλων των κατώτερων όντων, και που είναι παρόν σε όλα με τις γόνιμες προόδους των εκλάμψεών του. Όμως, με την ουσία του που δεν αναμειγνύεται με όσα υπάρχουν σε κάποιο τόπο και με την υπερβατική καθαρότητά του δεν υπάρχει πουθενά' γιατί, αν είναι ξεχωριστό από τα αποτελέσματά του, είναι εδραιωμένο πάνω από όλα εξίσου και δεν υπάρχει μέσα σε κανένα από τα υποδεέστερά του. Γιατί, αν μόνο υπήρχε παντού, δεν θα εμποδιζόταν να είναι αίτιο και να βρίσκεται μέσα σε όλα όσα μετέχουν σε αυτό, δεν θα μπορούσε όμως να υπάρχει ξεχωριστά πριν από όλα' και αν μόνο δεν υπήρχε πουθενά, χωρίς να υπάρχει παντού, δεν θα εμποδιζόνταν να υπάρχει πριν από όλα και να μην ανήκει σε κανένα από τα υποδεέστερά του, δεν θα μπορούσε όμως να υπάρχει μέσα σε όλα όπως εκ φύσεως υπάρχουν τα αίτια μέσα στα αιτιατά, δηλαδή με τις άφθονες μεταδόσεις τους. Για να είναι, λοιπόν, αίτιο που υπάρχει μέσα σε όλα όσα μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτό, και για να είναι ξεχωριστό και ανεξάρτητο από όλα όσα συμπληρώνονται από αυτό, υπάρχει ταυτόχρονα παντού και πουθενά.

Και δεν υπάρχει εν μέρει παντού και εν μέρει πουθενά' γιατί έτσι θα ήταν το ίδιο διασπασμένο και χωρισμένο από τον εαυτό του, εφόσον ένα μέρος του θα υπήρχε παντού και μέσα σε όλα, και ένα άλλο μέρος του πουθενά και πριν από όλα' αλλά ολόκληρο υπάρχει εξίσου παντού και πουθενά. Γιατί και όσα μπορούν να μετέχουν σε αυτό, το συναντούν ολόκληρο και το βρίσκουν ολόκληρο να είναι παρόν στον εαυτό τους, και εκείνο ολόκληρο μένει υπερβατικό' γιατί αυτό που μετέχει σε εκείνο, δεν το κατεβάζει μέσα στον εαυτό του, αλλά μετέχει σε ό,τι από εκείνο μπορεί να χωρίσει. Και επειδή είναι ξεχωριστό, δεν πιέζεται όταν μεταδίδει τον εαυτό του και οι μεταδόσεις γίνονται προς πολλά' και επειδή υπάρχει παντού, αυτά που μετέχουν σε αυτό δεν λαμβάνουν με έλλειψη το μερίδιο που τους αναλογεί.''